Kaapverdië is een archipel in de Atlantische Oceaan, gelegen voor de westkust van Afrika. Het staat bekend om zijn unieke cultuur, rijke muziek en prachtige landschappen. Je kunt er onder meer windsurfen en zeilen. Het valt dan ook op dat veel toeristen op Kaapverdië vakantie, rust en sport combineren. Maar daar stopt het zeker niet, want ook de Kaapverdische keuken is iets om naar uit te kijken. Een van de fascinerende aspecten van het land is de demografische samenstelling. Dit is gevormd door eeuwenlange migratie, kolonisatie en hedendaagse trends.
Demografische evolutie van Kaapverdië
De demografie van Kaapverdië is nauw verbonden met de geschiedenis van het eiland. Voordat de Portugese ontdekkingsreizigers de eilanden in de vijftiende eeuw ontdekten, was Kaapverdië onbewoond. De Portugezen vestigden zich op de eilanden en gebruikten ze als een tussenstop voor de trans-Atlantische slavenhandel. Hierdoor ontstond een unieke bevolkingssamenstelling bestaande uit Europese kolonisten en Afrikaanse slaven.
Deze mix van Europese en Afrikaanse invloeden leidde tot de vorming van een nieuwe etnische groep, de Crioulos. De Kaapverdische bevolking bestaat voor het overgrote deel uit deze groep, die afstamt van zowel Europese als Afrikaanse voorouders. Dit gemengde erfgoed heeft niet alleen de demografie, maar ook de cultuur, taal en identiteit van Kaapverdië diepgaand beïnvloed. Later onderzoek heeft aangetoond dat de afkomst van de bevolking in mannelijke lijn overwegend Europees is en in vrouwelijke lijn vooral Afrikaans, met name West-Afrikaans. Het gaat daarbij om een mix van vrije zwarten en slavinnen, hoewel “vrij” zeker met een korrel zout te nemen is.
Kaapverdische diaspora
Met een inwonersaantal van iets minder dan 600.000 mensen is Kaapverdië een relatief klein land. Ter vergelijking: in 2023 had Antwerpen ongeveer 539.000 inwoners. Het heeft een vrij jonge bevolking. Deze jonge bevolking heeft echter te maken met uitdagingen, zoals werkloosheid en een gebrek aan kansen. Dit heeft in het verleden geleid tot een aanzienlijke migratie, vooral naar Europa en de Verenigde Staten. Hierdoor zijn er ook in het buitenland aanzienlijke Kaapverdische gemeenschappen. Meer zelfs: er wonen wereldwijd meer Kaapverdianen in het buitenland dan op de eilanden zelf! Dit speelt een cruciale rol in de economie van Kaapverdië. Geldzendingen van Kaapverdianen in het buitenland zijn een belangrijke bron van inkomsten voor veel gezinnen op de eilanden.
Unieke bevolkingsmix
Naast het feit dat de Kaapverdianen afstammelingen zijn van West-Afrikanen en Europeanen uit diverse landen, is er ook een ander bijzonderheid. Er is namelijk een aanzienlijke groep Kaapverdianen met joodse voorouders. Het gaat dan vooral om joden uit Noord-Afrika. Vooral op de eilanden Boa Vista en Santiago is dit het geval. Met de verstedelijking is de mix wel wat diverser geworden, want in de steden ontmoeten verschillende groepen elkaar.
Kaapverdië is inderdaad in toenemende mate verstedelijkt. Ongeveer 65% van de bevolking woont tegenwoordig in de stedelijke gebieden, met de hoofdstad Praia als grootste stad. De groei van stedelijke gebieden is het resultaat van migratie van het platteland naar de steden. Men gaat daarbij op zoek naar betere economische kansen en toegang tot diensten, zoals onderwijs en gezondheidszorg. Desondanks blijft het platteland belangrijk, vooral de landbouw. Dit maakt een aanzienlijk deel uit van de Kaapverdische economie.
